16 Μαΐου του 2002, μια μεγάλη ομάδα νέων, μετά από αλλεπάλληλες συζητήσεις και συνελεύσεις αποφασίζει να στεγάσει τις ανάγκες και επιθυμίες της. Ο κατάλληλος χώρος που βρέθηκε, λόγω κατάστασης, μεγέθους και θέσης, ήταν το κτίριο Ευαγγελισμού, παλιάς κλινικής, ιδιοκτησίας πανεπιστημίου, εγκαταλελειμμένο για 10ετίες στο κέντρο του Ηρακλείου. Σκοπός της κατάληψης η πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική δράση, καθώς και ένα σημείο αναφοράς και συνάντησης ατόμων και συλλογικοτήτων που κινούνται στο φάσμα της αντιιεραρχίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης. Επίσης, η δημιουργία ενός χώρου που να προσφέρει στέγη σε όσους την έχουν ανάγκη.
Η πρώτη πρόκληση ήταν το σπίτι να γίνει βιώσιμο, καθώς η απουσία νερού και ηλεκτρικού έκανε τη δουλειά πολύ δύσκολη, αλλά το πείσμα και η διάθεση αποδείχτηκαν πιο ισχυρά. Ξεκίνησαν εργασίες στο να διαμορφωθούν χώροι βιβλιοθήκης, προβολών, αρχείου, καφενείου, καθώς και ξενώνα για τους φιλοξενούμενους. Οι δουλειές συνεχίζονται μέχρι σήμερα, αλλά το κτίριο πλέον μπορούμε να πούμε ότι είναι κατοικήσιμο και προσφέρει τα απαραίτητα για να ζήσει ένας άνθρωπος, όπως και τις κατάλληλες υποδομές για να πραγματοποιηθούν εγχειρήματα και εκδηλώσεις.
Από την αρχή αρνηθήκαμε οποιαδήποτε σχέση με κάθε φορέα (κομματικό, τοπική αυτοδιοίκηση, πανεπιστήμιο) γνωρίζοντας ότι η συνδιαλλαγή με τους παραπάνω θα μας καθιστούσε δέσμιους και εξαρτημένους. Εξάλλου, οι κρατικοί και θεσμικοί φορείς ήταν και είναι στο στόχαστρο της αυστηρής «κριτικής» μας και ξέραμε ότι σύντομα θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι. Η δραστηριότητα που ανέπτυξε η κατάληψη αυτά τα 10 χρόνια είναι πλούσια. Από τη διοργάνωση εκδηλώσεων και κινητοποιήσεων που αφορούσαν την κεντρική πολιτική σκηνή αλλά και τοπικά ζητήματα, τη συμμετοχή σε κοινωνικούς αγώνες και απεργίες, την ανάδειξη οικολογικών ζητημάτων και την υπεράσπιση των δημόσιων χώρων, μέχρι κινήσεις αλληλεγγύης σε πολιτικούς κρατούμενους, διωκόμενους αγωνιστές, αυτοδιαχειριζόμενους χώρους και καταλήψεις, καθώς και αντιρατσιστική και αντιφασιστική δράση.
Κάποιες ημερομηνίες θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν ορόσημο για την εξέλιξη, την παρουσία και το στίγμα μας στην πόλη, όχι μόνο της Κατάληψης Ευαγγελισμού, αλλά και των ατόμων και των πολιτικών ομάδων που δραστηριοποιήθηκαν εντός και εκτός αυτής, όλο αυτό το διάστημα.
Το καλοκαίρι του 2003 διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη η σύνοδος κορυφής της ευρωπαϊκής ένωσης, όπου μετά από συγκρούσεις συλλαμβάνονται πολλοί διαδηλωτές. 7 από αυτούς προφυλακίζονται και ξεκινούν απεργία πείνας, ένα πρωτοφανές κύμα αλληλεγγύης ξεσπά σε όλη την Ευρώπη, με το ρυθμό να τον δίνουν οι αλληλέγγυοι στην Ελλάδα. Καταλήψεις σε δημόσια κτίρια και ραδιόφωνα, αλλά και πορείες πραγματοποιούνται και στην πόλη μας, όπως παντού.
Το Δεκέμβρη 2003 δολοφονείται από μπάτσους ο Ηρακλής Μαραγκάκης, το κτίριο της ασφάλειας Ηρακλείου σπάζεται από οργισμένους συγγενείς, διαδηλωτές και φίλους του θύματος. Η παρουσία μας στα γεγονότα, καθώς και η αλληλεγγύη στους συλληφθέντες των επεισοδίων ήταν και η πρώτη ανοιχτή αντιπαράθεση με το κράτος.
Το 2006 το φοιτητικό κίνημα συγκρούεται με την κυβέρνηση Καραμανλή, με αφορμή το νόμο Γιαννάκου. Εκτός από τις καταλήψεις στις σχόλες του πανεπιστήμιου και ΤΕΙ Ηρακλείου, καταλήφθηκαν επίσης δημόσια κτίρια, ενώ παράλληλα έγιναν δυναμικές πορείες, δράσεις και συγκρούσεις στο δρόμο.
Όλη αυτή η κινητικότητα αλλά και η πολιτική μας επιλογή να αντιπαρατεθούμε επιθετικά με το κράτος και τους μηχανισμούς του, καθώς και ότι το κτήριο αποτελεί «φιλέτο», είχαν και τις συνέπειές τους. Αρχικά οι αναφορές είχαν περιοριστεί σε υποκινούμενα συκοφαντικά, ανώνυμα δημοσιεύματα εφημερίδων, και απειλές από την πρυτανεία, αλλά το καλοκαίρι του 2008 οι απειλές έγιναν πραγματικότητα. Επιτελείο από πρυτάνεις, εισαγγελέα και μπάτσους, μας δίνουν τελεσίγραφο να αποχωρήσουμε από το κτίριο σε 15 μέρες (η κατάληψη δεν προστατεύεται από πανεπιστημιακό άσυλο). Η απάντηση από την πλευρά μας ήταν άμεση, με ένα μπαράζ εκδηλώσεων και παρεμβάσεων στην πόλη. Παράλληλα, οι κινήσεις αλληλεγγύης από συντρόφους και φίλους που έγιναν σε όλη την Ελλάδα, έκοψαν (προς το παρόν) την όρεξη των αρπακτικών.
Το Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου, μετά από τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου από μπάτσο, ξεσπά η πιο σφοδρή εξέγερση της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα. Χιλιάδες νεολαίοι (και όχι μόνο) σε όλες τις γωνιές της χώρας βγαίνουν στους δρόμους, συγκρούονται με τα ΜΑΤ, καταστρέφουν κρατικούς και καπιταλιστικούςστόχους. Η εξέγερση του Δεκέμβρη 2008 πανελλαδικά, άνοιξε νέα μονοπάτια και δρόμους για να εκπληρωθεί η ανάγκη για ακόμα περισσότερους απελευθερωμένους χώρους. Μετά από 6 μήνες καταλαμβάνεται το ΠΙΚΠΑ, κτίριο ιδιοκτησίας του Υπουργείου Υγείας (πίσω από μουσείο στο Ατλαντίς). Μετά από 2 χρόνια το 2011 και ενώ η κατάληψη υπολειτουργούσε, κατ΄ εντολή του Φραγκάκη (πρώην βολευτή του ΠΑΣΟΚ και αρμόδιο του υπουργείου Υγείας) γίνεται εισβολή και εκκένωση του κτιρίου από μπάτσους.Τα τελευταία δυο χρόνια μας βρήκαν στους δρόμους και τις πλατείες μαζί με την αγωνιζόμενη κοινωνία.
Μια κρίση είναι μια ευκαιρία που καβαλάει τον άνεμο του κινδύνου.
10 χρόνια κατάληψη και πολλά έχουν αλλάξει (σίγουρα ο μέσος όρος ηλικίας), όλοι όσοι δραστηριοποιήθηκαν, βοήθησαν ο καθένας με τον τρόπο του να εδραιωθεί, να εξελιχτεί και να συνεχίζει να υπάρχει μέσα από πολλές δυσκολίες. Σήμερα η κατάληψη, πέρα από την τακτική συνέλευση της ίδιας, φιλοξενεί και στεγάζει συνελεύσεις πολιτικών ομάδων και συλλογικοτήτων, καθώς και εγχειρήματα αντιπληροφόρησης. Αποτελεί ένα εργαλείο για τον Αναρχικό – Αντιεξουσιαστικό χώρο, που προσπαθεί να αντί-σταθεί με τα μέσα που διαθέτει σε καιρούς παγκόσμιας καπιταλιστικής «κρίσης» (ανακατανομής του πλούτου).
Η επίθεση που δέχεται η κοινωνία σε όλους τους τομείς με την ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων, τη φτωχοποίηση μεγάλων κομματιών του λαού, τη λεηλασία του φυσικού περιβάλλοντος, έρχονται παράλληλα με την άγρια καταστολή από το κράτος και την άνοδο του φασισμού. Μέσα σε αυτήν την ιστορική συγκύρια, έχοντας ανοιχτά πολλά μέτωπα αγώνα, οι καταλήψεις μπορούν και πρέπει να παίξουν ουσιαστικό ρόλο, αξιοποιώντας την εμπειρία τους στα επίπεδα της οργάνωσης, δίνοντας πρακτικές λύσεις σε ζητήματα επιβίωσης, αλλά και να αποτελέσουν ορμητήρια πολιτικής δράσης. Είμαστε πλέον «αναγκασμένοι» να κάνουμε τη δουλειά του μυρμηγκιού, κτίζοντας νέες δομές και εξελίσσοντας τις υπάρχουσες, και ταυτόχρονα να αποτελούμε ένα από τα πιο προωθημένα κοινωνικά κομμάτια, που θα είναι σε θέση να αντιπαρατεθεί ουσιαστικά και αποτελεσματικά με κράτος, αφεντικά και φασίστες .
Επειδή οι έτοιμες συνταγές δεν υπάρχουν, ούτε θα μας σώσουν οι αυτόκλητοι σωτήρες, επιλέγουμε να αναζητήσουμε λύσεις συλλογικά και να παλέψουμε μαζί με όποιον αντιλαμβάνεται, ότι ο πολιτισμός της φτώχιας και της εξαθλίωσης, της εκμετάλλευσης και της μιζέριας δε σηκώνει μακιγιάρισμα, αλλά γκρέμισμα. Γιατί η σαπίλα και η αποσύνθεση του παλιού κόσμου αποτελεί το καλύτερο λίπασμα για να γεννηθεί το καινούριο, για να ανθίσουν τα πιο όμορφα λουλούδια της ελευθερίας, που θα στολίσουν το μπαξέ μιας πραγματικά δίκαιης και αταξικής κοινωνίας.
Kατάληψη Ευαγγελισμού – Θεοτοκοπούλου 18 – Ηράκλειο Κρήτης
Mάης 2012
